'Willen jullie meer of minder PVV'ers?' [MINDER!, MINDER!, MINDER! Dan gaan WE dat regelen!]

Thomas von der Dunk: 'Willen jullie meer of minder PVV'ers?'

Door: COLUMN - Thomas von der Dunk − 30/03/14, 08:30

© anp. Geert Wilders

column Wie denkt dat de PVV nu ten einde komt, heeft te vroeg gejuicht, schrijft Thomas von der Dunk. 'Door tien jaar maatschappelijk isolement te mid­den van een dozijn bewakers plus Martin Bosma is hij psychologisch inmiddels zo misvormd dat hij geen sorry kan zeggen en alleen maar verder kan gaan: een pathetisch geval van politieke Giles de la Tourette.'

•  

  Er weten er een paar te ontsnappen, vervolgens wordt de opstand neergeslagen en gaat het hek van de kerker weer op slot.

• 
  © anp.
  Geert Wilders

Het was, naar politieke effectiteit gemeten, zonder twijfel Wilders' meest briljante speech in jaren. 'Willen jullie in Nederland meer of minder PVV-ers?' 'Minder, minder, minder!', brulde de verzamelde aanhang. Wilders: 'Nou, dan gaan we dat regelen'.   

Opportunisti­sche slippendragers
Dat is boven verwachting goed gelukt. Eindelijk heeft hij in zijn leven eens iets geheel op eigen kracht bereikt, zonder de hulp van opportunisti­sche slippendragers zoals Rutte en Verhagen in 2010. In diverse PVV-frac­ties hield de ene na de andere lijfeigene het nu voor gezien.   

Niet dat daarmee aan de PVV al een einde komt: wie dat hoopt, heeft te vroeg gejuicht. Daarvoor is het ongenoegen en de toekomstangst waarop Wilders teert te wijd verspreid. En daarvoor slaagt hij er teveel in om steeds weer de aandacht te trekken: de zogenaamd politiek-correcte media zijn, door voor elke oprisping in Wilders' onderbuik hun microfoon aan te bieden, de facto zijn beste bondgenoot.   

Maar we waren opnieuw getuige van iets wat we de komende jaren ongetwijfeld vaker zullen zien. Als gevolg van toenemend despotisch gedrag van de leider breekt er in de eigen gelederen om de zoveel tijd een slavenopstand uit, omdat sommigen het gekoeioneer niet langer meer verdragen. Er weten er dan een paar te ontsnappen, vervolgens wordt de opstand neergeslagen en gaat het hek van de kerker weer op slot.

•  

  Wilders lijdt aan een Messias- of, in twintig­ste-eeuw­se termen, een Führersyn­droom.

Paranoïde natuur
Het is duidelijk dat Wilders er, anders dan zijn vriendin Marine le Pen, niet in slaagt een partij op te bouwen: daarvoor zit zijn paranoïde natuur hem teveel in de weg. Wilders is een generaal zonder vertrouwen in zijn eigen troe­pen, waardoor hij door zijn troepen niet wordt vertrouwd.   

Jos Poelmann, ex-directeur van een tbs-kliniek, had 22 maart een lange brief nodig om het ziektebeeld te duiden. Ik denk dat ik met één zin kan volstaan: Wilders lijdt aan een Messias- of, in twintig­ste-eeuw­se termen, een Führersyn­droom. Zijn opmerking dat de PVV binnenkort burgemeesters gaat leveren, getuigt van veelzeg­gende zelfover­schat­ting. Dat nu juist de beoogde kandidaat net uitgebroken is, verhoogt slechts de ironie daarvan.   
Voor zijn afscherming van de werkelijkheid heeft Wilders niet eens meer zo'n Chinese instantmuur op de Dam nodig: je omringen met Dion Graus en Fleur Agema volstaat. Door tien jaar maatschappelijk isolement te mid­den van een dozijn bewakers plus Martin Bosma is hij psychologisch inmiddels zo misvormd dat hij geen sorry kan zeggen en alleen maar verder kan gaan: een pathetisch geval van politieke Giles de la Tourette.   

Complete malloten
Wilders zal voor zijn slachtoffertje¿spelen ongetwijfeld straks ook nog vele kiezers vinden, maar steeds moeilijker kandidaten om de veroverde zetels op te vullen, van complete malloten afgezien. Daardoor dreigt steeds opnieuw een LPF¿achtige aftakeling in slow¿motion. Buiten de ontspoorde Arabist Hans Jansen toont de Europese lijst al vooral inteelt.

• 
  © anp.
  Roland van Vliet
•  

  Van Vliet en Van Klaveren zijn in dat opzicht een beetje als al die NSB-ers die op Dolle Dinsdag snel Mein Kampf in de vuilnisemmer verstopten. Maar dit zal wel demonisering van mij zijn.

• 
  © anp.
  Joram van Klaveren

Punt is dat wie eenmaal in Wilders' klauwen gevangen zit, zoveel schepen achter zich heeft verbrand dat de stap terug naar de civiele samen­leving een hele grote geworden is. Werkgevers zitten over het algemeen toch al niet zo op oud¿politici te wachten (ook verdienstelijke wethouders hebben vaak moeite een baan te vinden), maar zeker niet op die van dit schreeuwerige slag. Eberhard van der Laan heeft in dat verband al het opzetten van een deradicaliseringsprogramma voor ex¿PVV¿ers gesug­gereerd, zoiets dus als in Duitsland voor ex-neonazi's bestaat.   

Want laten we wel wezen: Van Vliet en Van Klaveren mogen voorwen­den plots last van gewetenswroeging te hebben, zij hebben tot voor kort aan Wilders' haatzaaierij vrolijk meegedaan. Zo wilde Van Vliet een paar maanden terug nog eigenhandig asielzoekers 'het land uit stampen'. Nu zegt hij dat zijn uittreden 'voelt als een bevrijding'. In dat opzicht zijn zij een beetje als al die NSB-ers die op Dolle Dinsdag snel Mein Kampf in de vuilnisemmer verstopten. Maar dit zal wel demonisering van mij zijn.   

Ranzig Nederland
Opvallend ook die plotselinge afkeer van mensen die lang vonden dat 'Wilders toch wel een punt had', maar hem nu plots te ver vinden gaan: in de kringen van De Telegraaf, GeenStijl, PowNed en alle andere kroonjuwe­len van Ranzig Nederland. Zeker, Wilders is te ver gegaan ¿ maar zoveel meer te ver dan tot dusverre ook weer niet. In hoeverre zijn gedrag behalve onfat­soenlijk ook strafbaar is, laat ik in het midden.   

De toenemende radicalisering van de PVV betekent tevens de complete deconfiture van de VVD, die ¿ anders dan het worstelende CDA ¿ zelfs na 2012 nooit echt afstand van de PVV heeft durven nemen. Ook nu moest vicepremier Lodewijk Asscher het morele initiatief grijpen.   

De premier wond zich aanvankelijk meer op over de videoclip van een gestoorde rapper uit Sneek, dan over het steeds stuitender wangedrag van een politicus met een miljoen kiezers achter zich. De eerste veroordeling was slap, de tweede scherpere kwam er pas na dagen uit, de woorden moesten uit zijn mond getrokken worden. "De PVV staat dichter bij de VVD dan de PvdA", zo heeft Rutte ooit tijdens een verkiezingscampagne verklaard. Tja, wie ben ik om aan die analyse van de premier te twijfelen?   

VVD-invalshoek
Wilders bekritiseren maakt hem electoraal slechts groter, zo was jaren­lang de VVD¿invalshoek. Zet dit tegenover Van Haersma Buma: 'Er is een moment dat de hoeveelheid stemmen er niet meer zoveel toe doet'.   

Opnieuw valt in deze kwestie de VVD¿partijleider door stelselmatig wegkijken door de mand. Na de gênante vertoning in Sotsji staat Nederland er met hem andermaal gekleurd op, en zelfs met Zwarte Piet kwam hij er van de week opnieuw niet uit. Dat is ook een toenemend probleem voor de PvdA, die met deze partij die elk normbesef ontbeert nu al anderhalf jaar een regering vormen moet en daarvoor aan D66 een forse prijs betaalt.

_{Thomas von der Dunk is columnist voor Volkskrant.nl}